W obecnym, 2019 roku obchodzimy 55 rocznicę powstania Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie. Jest to oczywiście okazja do świętowania, ale także do refleksji, wspomnień i podsumowań dotychczasowej pracy. Na początku warto przypomnieć czym jest Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie. Jest to stowarzyszenie kulturalne posiadające osobowość prawną. Opiera ono swoją działalność głównie na pracy społecznej członków. Podstawowe cele tej działalności, to krzewienie wśród społeczeństwa zamiłowania do sztuk pięknych oraz opieka nad nieprofesjonalnym ruchem plastycznym. Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie utrzymuje się ze składek i darowizn członków, działalności własnej galerii i ogniska plastycznego oraz okazjonalnych darowizn sponsorów. Większe imprezy dotowane były i są przez Wydziały Kultury Urzędów: Miejskiego w Lublinie i Puławach, Marszałkowskiego i Wojewódzkiego w Lublinie, a także Ministerstwo Kultury i Sztuki. Towarzystwo posiadało własne Koło w Puławach.
Przy okazji tak zacnego Jubileuszu warto wrócić do samych początków Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie. TPSP powstało z inicjatywy Bogdana Białkowskiego, Henryka Głazowskiego i Pawła Grzankowskiego. Pierwsze zebranie organizacyjne Towarzystwa (w zebraniu uczestniczyło kilkanaście osób) odbyło się 12 listopada 1964 roku i właśnie tę datę przyjmuje się jako początek działalności Towarzystwa. Z tamtego inicjalnego czasu nadal wśród nas pozostaje jedna wybitna osoba – członek honorowy, założyciel TPSP w Lublinie – Zbigniew Jóźwik. Chociaż wielu upatruje korzeni Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w powstałym w latach trzydziestych ubiegłego wieku Towarzystwie Propagandy Sztuki (patrz „XXV lat TPSP w Lublinie” Alina Wawrzosek, Izabela Malicka, Zofia Wieluńska), to bezpośrednimi prekursorami naszej organizacji są dwa niesamodzielne ugrupowania plastyków amatorów (przy Wojewódzkim Domu Kultury i przy Towarzystwie Wiedzy Powszechnej) istniejące po II wojnie światowej w Lublinie przez bardzo krótki okres czasu. Impulsem zaś do utworzenia TPSP był zarówno brak jednego, samodzielnego stowarzyszenia dbającego o kształcenie i interesy plastyków nieprofesjonalnych, jak też powstanie nieco wcześniej (1960 r.) Klubu Nauczycieli Rysunku przy ZNP. Szczegółowa historia TPSP znajduje się na stronie internetowej www.tpsp-lublin w publikacji „Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie 1964-2014”.
Obecnie Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie posiada (od 1979 r.) własną siedzibę przy ul. Grodzkiej i realizuje swoje cele między innymi poprzez prezentacje wystaw plastyki profesjonalnej i amatorskiej we własnej galerii „Przy Bramie”. Galeria ta zaprezentowała do tej pory ponad pół tysiąca wystaw. Wystawy członków TPSP pokazywane są także w innych miejscach, miastach, a nawet krajach. Z działalnością wystawienniczą łączy się organizowanie konkursów malarstwa. Najdłużej, bo od 1997 r. realizowany jest projekt-konkurs malarstwa dla członków Towarzystwa – „Lublin w Malarstwie”.
Bardzo ważnym punktem w działalności edukacyjnej Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie jest prowadzone od 1976 r. Ognisko Plastyczne dla młodzieży i dorosłych. Założone zostało dzięki pomocy Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie
i wizytatora tegoż wydziału – Wandy Brajerskiej, która następnie przez wiele lat była kierownikiem Ogniska (po latach zastąpiła ją Lucyna Juchkiewicz). Ognisko Plastyczne zatrudnia zarówno nauczycieli akademickich, jak i nauczycieli liceum plastycznego (najdłużej pracujący to Maciej Bijas, Waldemar Arbaczewski oraz zmarły w ubiegłym roku Waldemar Figiel). W ostatnich latach Ognisko, odpowiadając na zapotrzebowanie członków TPSP, wprowadziło oprócz kursów rysunku i malarstwa (stopnia podstawowego i zaawansowanego) kursy malowania akwareli, ikon, portretu i aktu. Działalność edukacyjna, która jednocześnie integruje środowisko Towarzystwa, to: plenery malarskie organizowane w Polsce i za granicą, wycieczki na wystawy i prelekcje o sztuce. Od kilku lat w galerii TPSP odbywają się również wieczory poetyckie. Od 1993 r. w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie organizowane są spotkania wigilijne i noworoczne. Jak wcześniej wspomniałam, działalność TPSP w Lublinie opiera się na pracy społecznej własnych członków. Są to ludzie różnych zawodów i o różnym poziomie wykształcenia plastycznego i ogólnego. Wszystkich ich łączy umiłowanie sztuk plastycznych i pasja tworzenia. Oprócz amatorów do Towarzystwa należą także profesjonalni artyści plastycy zrzeszeni w różnych związkach twórczych. Członkowie TPSP w Lublinie najbardziej zasłużeni w pracy społecznej na rzecz Towarzystwa otrzymują tytuł Członka Honorowego (w tej chwili 8 osób), a najstarsi tytuł Członka Seniora (23 seniorów). Obecnie członkami honorowymi są: Wanda Brajerska, Zbigniew Jóźwik, Lucyna Juchkiewicz, Czesław Kosik, Izabela Malicka, Stanisław Popek, Roman Rogala
i Elwira Wasak.
Najważniejszą rolę w działalności Towarzystwa odgrywają kolejne Zarządy i prezesi TPSP, których wkład pracy w funkcjonowanie organizacji jest największy. Do najbardziej zasłużonych prezesów Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie należy nieżyjąca już Alina Wawrzosek oraz pełniący funkcję prezesa przez kolejne 20 lat Kazimierz Drzewiński, którego na zawsze pożegnaliśmy w tym roku. W ciągu dwóch ostatnich lat odeszli od nas także Stanisław Mrówczyński – wieloletni członek Zarządu i Komisji Artystycznej TPSP oraz członek Zarządu – Leszek Strachota. Od lutego 2019 r. nowym prezesem Towarzystwa Przyjaciół sztuk Pięknych w Lublinie jest Maria Teresińska-Wieczorek, wybrana po Urszuli Uklejewskiej, która kierowała pracami TPSP przez prawie 3 kadencje. Chociaż Maria Teresińska-Wieczorek debiutuje jako prezes, to jej doświadczenie pracy w Zarządzie TPSP, w którym pełniła już różne funkcje, do pozycji wiceprezesa włącznie, sięga 2001 r. Warto przypomnieć, że TPSP było w ostatnich latach kilkakrotnie wyróżniane: w 2014 r. podczas obchodów Jubileuszu 50-lecia otrzymało Medal Prezydenta Miasta Lublin, w 2018 r. w dowód uznania za wkład i zaangażowanie w rozwój miasta oraz zasługi na rzecz jego mieszkańców otrzymało Medal 700-lecia Miasta Lublin, a w obecnym 2019 r. podczas Gali Kultury 28 maja, w uznaniu za znaczący wpływ na upowszechnianie sztuk pięknych, otrzymało Medal Unii Lubelskiej, wręczony osobiście przez Prezydenta Miasta Krzysztofa Żuka prezes TPSP Marii Teresińskiej-Wieczorek.
Na zakończenie należy dodać kilka słów o Jubileuszowej Wystawie 55-lecia TPSP
w Lublinie. Jest to wystawa o formie otwartej na różne grupy członków TPSP i dająca możliwość zaprezentowania swojej pracy każdemu uczestnikowi. Tym razem wystawa jest eksponowana jednocześnie w dwu miejscach – w galerii TPSP „Przy Bramie” oraz w krużgankach klasztoru O.O. Dominikanów. Prezentowane na wystawie prace plastyczne, to nowe prace czynnych, zwyczajnych członków TPSP, prace członków honorowych i seniorów oraz prace członków nieżyjących, a także obrazy nagrodzone w kolejnych edycjach konkursu „Lublin w Malarstwie”, będące jednocześnie własnością Towarzystwa. Wyboru prac na wystawę, głównie malarskich, dokonali członkowie TPSP sami, jak i z pomocą Komisji Artystycznej oraz Zarządu. Tak pomyślana wystawa daje możliwość konfrontacji różnorodności wrażliwości, ekspresji jak i doświadczenia twórczego uczestników. Jest ona też okazją do artystycznego i fizycznego spotkania twórców. Wystawa ta, stanowiąc w miarę pełny przekrój dokonań plastycznych członków TPSP w Lublinie, umożliwia też odbiorcom poznanie efektów ich pracy.
Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie (mimo że w naszym mieście w ostatnim dziesięcioleciu powstało wiele nowych środowisk, ugrupowań, ruchów i szkół plastycznych) nadal pełni swoje zadanie, odpowiadając na oczekiwania i potrzeby nieprofesjonalnego środowiska malarskiego, ukierunkowując je na wspólny cel, którym jest upowszechnianie kultury plastycznej.
Elwira Wasak
WYDARZENIE ZREALIZOWANO DZIĘKI WSPARCIU URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE
PROGRAM UROCZYSTOŚCI JUBILEUSZOWYCH:
GALA JUBILEUSZOWA „55 LAT TPSP”
8 listopada 2019 r. (piątek) godz. 16.00 pomieszczenia Klasztoru Dominikanów, ul. Złota 9/ wstęp za zaproszeniami
JUBILEUSZOWA WYSTAWA OBRAZÓW (cz.I)
krużganek wschodni Klasztoru Dominikanów, ul. Złota 9
wystawa czynna 9-20.11.2019, w godz. otwarcia klasztornych krużganków/ wstęp wolny/ Wystawa przedłużona do 8 grudnia 2019 r.
JUBILEUSZOWA WYSTAWA OBRAZÓW (cz. II)
Galeria TPSP „Przy Bramie”, ul. Grodzka 34/36 Lublin
wystawa czynna 9-20.11.2019, w godz. pracy galerii/ wstęp wolny/ Wystawa przedłużona do 11 grudnia 2019 r.
MSZA ŚW. w intencji zmarłych Członków TPSP i ich Rodzin
dnia 9 listopada 2019 r. (sobota) godz. 12.00 Bazylika Dominikanów, ul. Złota 9
SPOTKANIE WSPOMNIENIOWE Z SENIORAMI Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych i Rodzinami zmarłych członków TPSP
15 listopada 2019 r. (piątek) o godz. 15.00/ wstęp za zaproszeniami
UROCZYSTA GALA JUBILEUSZOWA 55-LECIA TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ SZTUK PIĘKNYCH W LUBLINIE ODBYŁA SIĘ 8 LISTOPADA (PIĄTEK) O GODZ. 16.00 W KLASZTORZE OJCÓW DOMINIKANÓW W LUBLINIE UL. ZŁOTA 9 (krużganek wschodni obok wirydarza i Sali Unii)
SZCZEGÓLNE PODZIĘKOWANIA SKŁADAMY URZĘDOWI MARSZAŁKOWSKIEMU WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W LUBLINIE ZA OBJĘCIE PATRONATEM HONOROWYM ORAZ WSPARCIE FINANSOWE NASZEGO WYDARZENIA.
DZIĘKUJEMY RÓWNIEŻ ZA OBJĘCIE PATRONATEM HONOROWYM PREZYDENTA MIASTA LUBLIN ORAZ OJCOM DOMINIKANOM ZA UDOSTĘPNIENIE KRUŻGANKÓW KLASZTORNYCH NA WYSTAWĘ I SAL NA UROCZYSTOŚĆ GALI JUBILEUSZOWEJ.
DZIĘKUJEMY NASZYM PATRONOM MEDIALNYM, KTÓRYMI SĄ: TELEWIZJA LUBLIN, POLSKIE RADIO LUBLIN, KURIER LUBELSKI ORAZ DZIENNIK WSCHODNI.
Dziękujemy wszystkim, którzy aktynie włączyli się w przygotowania Jubileuszu 55-lecia TPSP, zorganizowanie Jubileuszowej Wystawy Obrazów oraz wydanie katalogu jubileuszowego.
Przebieg Gali Jubileuszowej w dniu 8 listopada 2019 r. w Klasztorze Ojców Dominikanów w Lublinie:
– otwarcie i powitanie gości przez konferansjera
– nawiązanie do historii TPSP – Prezes Maria Teresińska-Wieczorek
– wręczenie medali Prezydenta Miasta Lublin, ustępującemu zarządowi TPSP oraz uhonorowanie dyplomami zasłużonych członków przez zastępcę Prezydenta Miasta Lublin Artura Szymczyka
– Zbigniew Wojciechowski – Marszałek Województwa Lubelskiego oraz Sebastian Trojak – członek Zarządu Urzędu Marszałkowskiego wręczyli: pamiątkowe medale nauczycielom Ogniska Plastycznego przy TPSP – Maciejowi Bijasowi i Waldemarowi Arbaczewskiemu, grawertony za całokształt działalności TPSP, Prezesowi i Wiceprezesowi oraz dyplomy honorowym członkom Towarzystwa.
– wręczenie dyplomów wyróżnionym członkom TPSP oraz upominków i kwiatów Seniorom, którzy ukończyli 80 lat przez Zarząd Towarzystwa
Po zakończeniu uhonorowań przez władze, głos zabrał Marszałek Zbigniew Wojciechowski, nawiązując do historii Towarzystwa, podzielił się refleksjami dotyczącymi własnej wieloletniej współpracy, a także perspektywami rozwoju działalności TPSP.
Po zakończeniu części oficjalnej, odbył się koncert muzyki klasycznej w wykonaniu młodych skrzypków ze Szkoły Muzycznej I i II st. im. Tadeusza Szeligowskiego w Lublinie, pod kierunkiem prof. Iwony Siedlaczek.
Na zakończenie uroczystości Pani Prezes Maria Teresińska-Wieczorek, złożyła podziękowania partnerom wydarzenia, patronom medialnym oraz wszystkim zaangażowanym w przygotowanie i organizację Jubileuszu, po czym nastąpiło otwarcie Wystawy Jubileuszowej w krużgankach klasztornych i Galerii TPSP „Przy Bramie”. Ostatnim punktem było zaproszenie na poczęstunek i tort jubileuszowy.
Ogłoszono, że w sobotę 9 listopada o godz. 12.00 w Bazylice Ojców Dominikanów, zostanie odprawiona Msza Św. w intencji zmarłych członków TPSP i ich Rodzin, a także za żyjących artystów.
W ramach obchodów 55-lecia Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie odbyło się spotkanie z Seniorami, członkami TPSP, rodzinami zmarłych artystów. połączone z Wystawą Jubileuszową i poczęstunkiem.
Miejsce: Galeria TPSP „Przy Bramie” ul. Grodzka 34/36 Lublin
Termin: 15 listopada (piątek) o godz. 15.00
W ramach obchodów Jubileuszu 55-lecia Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie prezentujemy Wystawę Jubileuszową Obrazów w dwóch odsłonach:
JUBILEUSZOWA WYSTAWA OBRAZÓW (cz.I)
krużganek wschodni Klasztoru Dominikanów, ul. Złota 9
wystawa czynna w godz. otwarcia klasztornych krużganków/ wstęp wolny/ Wystawa przedłużona do 8 grudnia 2019 r.
JUBILEUSZOWA WYSTAWA OBRAZÓW (cz. II)
Galeria TPSP „Przy Bramie”, ul. Grodzka 34/36 Lublin
wystawa czynna w godz. pracy galerii/ wstęp wolny/ Wystawa przedłużona do 11 grudnia 2019 r.
Uczestnicy wystawy:
Członkowie TPSP: Aleksander Avetisyan, Krzysztof Banach, Tomasz Banaszek, Krzysztof Bartnik, Grażyna Bieniek, Alicja Buczek, Ewa Bujnowska, Tadeusz Bury, Anna Bzicka, Maria Caryk, Anna Celińska-Banaszek, Janusz Chaberko, Lech Chabros, Andrzej Charytanowicz, Ewa Czarnota, Bożena Czerska, Tomasz Dubaj, Ewa Dymek, Izabella Edeńska, Halina Fromińska, Kazimiera Fronc, Monika Galek, Ewa Gogół, Hanna Gralak, Teresa Grosicka, Małgorzata Hajkowska, Monika Horczyk, Jolanta Jabłońska, Jadwiga Jaśkowiak, Regina Kiniorska, Elżbieta Kisielewicz-Krojtor, Urszula Kłos, Walentyna Kobylas, Magdalena Kośka, Paweł Kot, Stanisława Kotarska, Irena Krasicka, Halina Danuta Krawietz, Maria Kruk, Urszula Krzywda-Żuk, Renata Kubica, Anna Laurson, Anna Lisowska-Musiatewicz, Ryszard Lizut, Piotr Ładniak, Ewelina Maliborska, Eugeniusz Małaj, Maria Małecka, Magdalena Mańkowska, Agnieszka Margul, Elżbieta Matwiejuk, Krystyna Mojska, Agnieszka Nakonieczna, Anna Naumczuk, Janina Naumczuk, Irena Niedoborek, Alicja Oleszczuk, Jolanta Opolska, Agnieszka Orłowska, Monika Ostrowska, Elżbieta Osypiuk, Anna Pieśniak, Sylwia Piotrowicz, Elwira Podlaszewska, Elżbieta Pogorzelec, Teresa Prendecka, Adam Pyryt, Krystyna Rakowska, Agnieszka Reszczyk, Marek Reszka, Jolanta Rodak, Jan Romankiewicz, Dorota Rydz, Stanisław Sagan, Halina Sajewicz, Barbara Sałaga, Anna Serafinowicz-Kuszneruk, Robert Siepsiak, Zofia Skiba, Mirosława Skoczylas, Anna Skórniewska, Sylwia Skubis, Beata Słowikowska, Elżbieta Smalec, Beata Smosarska, Teresa Smyl, Małgorzata Sobala-Balana, Andrzej Eugeniusz Stasiak, Teresa Stasiak, Krystyna Staś, Wiesław Stefański, Agnieszka Sulimierska, Anna Syta, Agnieszka Szady, Jolanta Szczerba-Witenberg, Anna Szubartowska-Paszkowska, Genowefa Świdnik-Białas, Dorota Świst, Barbara Telejko, Maria Teresińska-Wieczorek, Urszula Tomaszewska, Urszula Uklejewska, Urszula Urban, Anna Warda, Elwira Wasak, Wioletta Winiarska, Tomasz Winiarski, Monika Wolszczak, Ewa Wójcik, Marcin Wrzal, Alina Zachariewicz, Jadwiga Zajęcka-Todys, Grażyna Zdzienicka, Teresa Zembrzycka, Ewa Zielonka-Gawrylak, Krystyna Zlot, Maria Majka Zuzańska.
Członkowie Seniorzy i Honorowi TPSP: Bronisław Bagiński (Senior TPSP), Krystyna Bieluga (Senior TPSP), Jerzy Bozik (Senior TPSP), Wanda Brajerska (Honorowy Senior TPSP), Weronika Burcon (Senior TPSP), Wiesława Chaber (Senior TPSP), Ludomir Chudziak (Senior TPSP), Liliana Danelczyk (Senior TPSP), Krystyna Dylewska (Senior TPSP), Joanna Gąsik (Senior TPSP), Jerzy Gembal (Senior TPSP), Anna Grabowska-Łyp (Senior TPSP), Zbigniew Jóźwik (Honorowy Senior TPSP), Lucyna Juchkiewicz (Honorowy Senior TPSP), Iwona Konicka (Senior TPSP), Czesław Kosik (Honorowy Senior TPSP), Halina Kowalewska (Senior TPSP), Tadeusz Łuszczak (Senior TPSP), Maria Majewska (Senior TPSP), Izabela Malicka (Honorowy Członek TPSP), Zofia Mikulec (Senior TPSP), Henryk Niedźwiedzki (Senior TPSP), Krystyna Ossowska (Senior TPSP), Róża Popek (Senior TPSP), Stanisław Popek (Honorowy Senior TPSP), Krystyna Puzoń (Senior TPSP), Roman Rogala (Honorowy Senior TPSP), Ryszard Szeliga (Senior TPSP), Anna Wróblewska (Senior TPSP)
Członkowie zmarli: Kazimierz Drzewiński (Honorowy Prezes TPSP), Krystyna Gałat-Grzywa, Bolesław Hemperek, Olgierd Iwaszkiewicz, Zofia Kietlińska, Kazimierz Krupa, Janina Kwater, Jadwiga Lambert, Władysław Lizut, Stanisław Mrówczyński (Honorowy Członek TPSP), Aleksandra Piątkowska, Zbigniew Podciechowski, Irena Saładonis, Józef Sidorczuk, Janina Skorupka, Janusz Sokołowski, Stanisław Staszczak, Konrad Szurowski, Jolanta Szymczakowska, Wanda Apolonia Toboła, Bożena Tor, Jan Wieczorek (Honorowy Członek TPSP), Justyna Zajączkowska, Kazimierz Zdeb, Elżbieta Znamierowska, Kazimierz Znamierowski.
Partnerzy wydarzenia:
Patroni medialni:
